اسماعیل مهرتاش – موسیقیدان
اسماعیل مهرتاش در سال ۱۲۸۳ در تهران به دنیا آمد. او تحصیلات خود را در مدرسه دارالفنون به پایان رساند و سپس به موسیقی روی آورد و فراگیری تار را نزد درویش‌خان آغاز کرد. او بعدتر نزد داوود شیرازی و سپس علینقی وزیری به آموزش موسیقی پرداخت. مهرتاش، کلاس‌هایی برای آموزش تار، فن بیان و هنرپیشگی بنیان گذاشت. او همچنین حدود چهارصد و پنجاه آهنگ برای مناسبت‌های گوناگون ساخت. از شاگردان اسماعیل مهرتاش در موسیقی، می‌توان عبدالوهاب شهیدی، ملوک ضرابی، محمد صفار منتشری و محمدرضا شجریان را نام برد. همچنین هنرپیشگانی چون محمدعلی کشاورز، عزت‌الله انتظامی و رسول نجفیان نزد او آموزش دیده‌اند.
مهرتاش در سال ۱۳۰۵، جامعهٔ باربد را تأسیس کرد که در آنجا تار می‌نواخت و تصنیف می‌ساخت و آواز و ردیف موسیقی را آموزش می‌داد. در سال ۱۳۵۷ در هنگامه انقلاب ، تئاتر جامعه باربد توسط افراطیون به همراه تمامی صفحه های استاد به آتش کشیده شد و به كلی از بین رفت و نابود شد . اين خاطره ای از استاد مهرتاش است:
سیگارفروشی در راهروی جامعه باربد بساط می کرد و پاسبان ها می آمدند و سیگارهایش را می بردند. یک روز مرد سیگارفروش پیش من آمد که ؛ زن و بچه دار هستم و خواهش میكنم به پاسبان ها بگویید که شما اجازه داده اید من این جا بساط کنم. من هم قبول کردم و به پاسبان ها گفتم این آقا از ابواب جمعی ما است و از من اجازه دارد. دیگر کسی مزاحم او نشد و بیست سال با همان سیگارفروشی جلوی در تئاتر زندگی اش را اداره کرد. سال ها گذشت تا این که انقلاب شد و روزی به من خبر دادند كه می خواهند تئاتر را آتش بزنند! سریع خودم را رساندم. دیدم که اولین کوکتل مولوتوف را همین مرد سیگارفروش پرتاب کرد. خيره نگاهش كردم ! رو به من كرد و گفت : آقا، مطربی هم شد کار؟ برو یک کار دیگر برای خودت پیدا کن ! تمام زندگی ام سوخت!
